Wyniki

Znaleziono 28 wyników wyszukiwania hasła: państwo

Grzegorz W. Kołodko (2021/6, In memoriam, s. 716)

János Kornai i jego wiekopomne dzieło

János Kornai to podczas ostatnich pięćdziesięciu lat najwybitniejszy ekonomista krajów socjalistycznych i posocjalistycznych. To uczony światowej renomy, który pozostawił po sobie ogromny dorobek opublikowany w około trzydziestu językach. Jego teoria systemowej nierównowagi w gospodarce centralnie planowanej, koncepcja twardych i miękkich ograniczeń budżetowych oraz ekonomia niedoborów (...)

Adam Rogoda (2021/5, Artykuły, s. 624)

Dekada nowej ekonomii strukturalnej: czym była i co z niej zostało?

Artykuł zawiera analizę wewnętrznej spójności nowej ekonomii strukturalnej (NSE), koncepcji polityki wzrostu gospodarczego sformułowanej przez chińskiego ekonomistę Justina Y. Lina, oraz jej zdolności do tłumaczenia gospodarczych sukcesów i porażek krajów rozwijających się. Po dekadach hegemonii konsensusu waszyngtońskiego NSE, opowiadając się za selektywną polityką przemysłową, stwarzała (...)

Grzegorz W. Kołodko (2021/5, Artykuły, s. 577)

Shortageflation 3.0. Gospodarka wojenna – państwowy socjalizm – kryzys pandemiczny

Kryzys spowodowany pandemią koronawirusa skłonił rządy i banki centralne do nieortodoksyjnych działań ukierunkowanych na ochronę standardu życia ludności oraz podtrzymywanie aktywności produkcyjnej i usługowej przedsiębiorstw. Polityka agresywnego zwiększania podaży pieniądza pociągnęła za sobą znaczący wzrost deficytu budżetowego i długu publicznego. W tym kontekście ważne jest (...)

Jerzy Osiatyński (2021/3, Artykuły, s. 323)

Ograniczenia starych paradygmatów polityki makroekonomicznej. Czym je zastąpić lub jak korygować?

Artykuł ten traktuje o ograniczeniach starych paradygmatów polityki fiskalnej i makroekonomicznej i o tym, czym je zastąpić lub jak korygować. Część pierwsza omawia ograniczenia polityki fiskalnej i polityki makroekonomicznej w ogóle w kontekście współczesnej ekonomii głównego nurtu. Część druga zawiera analizę współzależności kryteriów polityki fiskalnej i odnośnych wielkości nominalnych (...)

Engin Yilmaz (2020/4, Miscellanea, s. 600)

A New Monetary Analysis Tool: The Daily Liquidity Dataset

Pojęcie płynności stosowane w literaturze ekonomicznej jest złożone i niejasne. Ten artykuł próbuje wyjaśnić to pojęcie w praktyce na przykładzie gospodarki Turcji. Autor wykorzystuje statystykę elektronicznego systemu transferów finansowych oraz analityczny bilans banku centralnego Republiki Turcji do wyjaśnienia kategorii płynności i jej wpływu na system finansowy kraju. System transferów (...)

Agnieszka Domańska (2020/3, Artykuły, s. 372)

Efekty pobudzania i wypierania inwestycji publicznych w polsce i portugalii: studium porównawcze

Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy porównawczej wpływu wydatków publicznych o charakterze inwestycyjnym gospodarkę Polski i Portugalii w latach 1997–2017. W teorii ekonomii istnieją rozbieżne opinie co do wpływu ekspansywnej polityki fiskalnej na wzrost gospodarczy. Bezpośredni i pośredni wpływ rosnących wydatków rządowych na gospodarkę jest jednym z węzłowych pytań w ocenie (...)

Zbigniew Madej (2020/1, Artykuły, s. 7)

Kolejna korekta czy koniec globalizacji?

Artykuł zawiera rozważania nad historyczną ewolucją globalizacji w kontekście rywalizacji dwóch koncepcji organizacji gospodarki: opcji propaństwowej i opcji prorynkowej. Autor przyjął założenie, że globalizacja jest trwałą cechą ludzkich dążeń. Na początku czasów nowożytnych tendencja ta splotła się z przemienną dominacją opcji propaństwowych oraz prorynkowych i w takiej postaci występuje (...)

Yulia Slobodyanik, Lyudmyla Chyzhevska (2019/4, Miscellanea, s. 472)

The Contribution of Supreme Audit Institutions to Good Governance and Sustainable Development: the Case of Ukraine

Skuteczna, odpowiedzialna i przejrzysta kontrola finansowa rządu odgrywa kluczową rolę w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju. Najwyższe organy kontroli mogą zwiększyć odpowiedzialność administracji państwowej wobec społeczeństwa za wykorzystywane zasoby i wyniki działalności. Wzmocnienie zdolności najwyższych organów audytu, wymiana doświadczeń i współpraca międzynarodowa przyczynią się (...)

Ryszard Bugaj (2019/3, Recenzje i omówienia, s. 385)

Maciej Bałtowski, Grzegorz Kwiatkowski, Przedsiębiorstwo państwowe we współczesnej gospodarce

Maciej Bałtowski, Grzegorz Kwiatkowski (2019/1, Artykuły, s. 21)

Miejsce przedsiębiorstw państwowych we współczesnej gospodarce – Polska na tle świata

Celem artykułu jest teoretyczna i empiryczna analiza nowego, ważnego fenomenu współczesnej gospodarki w skali globalnej, tj. wzrostu zakresu oraz znaczenia przedsiębiorstw państwowych. Szczególną uwagę poświęcono roli przedsiębiorstw państwowych w polskiej gospodarce rozpatrywanej na tle tendencji ogólnoświatowych. Autorzy omawiajają najpierw problemy metodologiczne związane z (...)

Grzegorz W. Kołodko (2018/6, Artykuły, s. 633)

Chińska transformacja ustrojowa: socjalizm czy kapitalizm? Tertium datur

Autor artykułu próbuje odpowiedzieć na pytanie: czy Chiny wciąż jeszcze budują socjalizm, czy też zbudowały już kapitalizm? A może jedno i drugie? Może żaden z tych dwu systemów, gdyż poprzez rynkowe reformy odchodzące od tradycyjnego socjalizmu stworzyły coś odmiennego niż klasyczne typy ustrojów politycznych i społeczno-gospodarczych znane z XX w.? Jedni autorzy orzekli, że w Chinach mamy (...)

Janina Kotlińska (2018/5, Miscellanea, s. 595)

Podatek od towarów i usług i jego ściągalność w Polsce

Podatek od towarów i usług (VAT) jest największym źródłem wpływów podatkowych w Polsce, mimo że znaczna część należności z tego tytułu nie trafia do budżetu państwa. Artykuł ma charakter informacyjny i traktuje o wydajności fiskalnej podatku VAT, o luce istniejącej w ściąganiu tego podatku oraz o działaniach podejmowanych w celu uszczelnienia tej części systemu podatkowego. Autorka (...)

Tomasz Kubin (2017/4, Artykuły, s. 434)

Zagraniczna pomoc finansowa i reformy gospodarcze w Grecji w walce z kryzysem oraz ich rezultaty

Grecja to państwo UE najmocniej dotknięte następstwami światowego kryzysu gospodarczego; jest to państwo, które de facto zbankrutowało, a formalnemu ogłoszeniu niewypłacalności zapobiegła zagraniczna pomoc finansowa. Aby tę pomoc otrzymać, i w związku z zaistniałą sytuacją gospodarczą, Grecja od kilku lat radykalnie reformuje swoją gospodarkę. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie (...)

Sławomir Juszczyk, Piotr Gołasa, Marcin Wysokiński (2016/5, Artykuły, s. 704) OPEN ACCESS

Redystrybucyjna rola Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej – przesłanki teoretyczne i rezultaty

Artykuł rozważa redystrybucyjną funkcję Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej (WPR) służącej do podtrzymania dochodów rolniczych. Część teoretyczna omawia przejawy interwencjonizmu państwowego w rolnictwie i uzasadnienie jego redystrybucyjnej funkcji. Część empiryczna zawiera analizę wpływu transferów fi nansowych z UE na rozkład dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w okresie 2004 (...)

Piotr Rubaj (2016/2, Miscellanea, s. 251)

Wpływ emigracji związanej z przystąpieniem do Unii Europejskiej na zróżnicowanie dochodów w Polsce

Celem artykułu jest prezentacja modeli polityki społecznej stosowanych w różnych regionach świata oraz ocena możliwości rozwoju polityki „państwa dobrobytu” w warunkach rosnącej międzynarodowej konkurencji ekonomicznej. W zawartych w tekście rozważaniach stawiana jest następująca teza: Realizacja polityki „państwa dobrobytu” w krajach cywilizacji zachodniej powoduje powstanie kolizji (...)

Irena Szarowská (2014/6, Artykuły, s. 865)

Long-term and Short-term Relationship Between Government Expenditure and GDP in the EU15: Cointegration Approach

áArtykuł ten dotyczy cyklicznych wahań i tendencji rozwojowych (trendów) wydatków państwowych w „starych” krajach członkowskich Unii Europejskiej (UE15). Celem jest empiryczne zbadanie cyklicznych zmian tych wydatków oraz długo- i krótkookresowej relacji między wydatkami państwowymi a PKB. W analizie wykorzystano poprawione dane roczne o PKB i wydatkach państwowych publikowane przez (...)

Andrzej K. Koźmiński (2014/2, Artykuły, s. 321)

Przedsiębiorcze państwo

Tematem artykułu jest rozwój zarządzania w krajach posocjalistycznej transformacji systemowej. Autor odwołuje się do wyników World Management Survey. Przedstawiona została sekwencja faz rozwoju zarządzania w gospodarkach przechodzących transformację. Szczególnej analizie poddane są zmiany kulturowe towarzyszące temu procesowi. Podstawowe znaczenie przypisywane jest przywództwu (...)

Jerzy Hausner (2014/2, Artykuły, s. 249)

Globalny kryzys: potrzeba nowej polityki gospodarczej

Globalny kryzys gospodarczy powoduje rewizję szeregu ustaleń neoklasycznej teorii ekonomicznej. Do „ekonomii głównego nurtu” stopniowo wchodzi wiele składników ekonomicznej heterodoksji. Jednocześnie teorie ekonomiczne szerzej niż w przeszłości przyswajają osiągnięcia innych nauk społecznych. Jak dotychczas rewizja w obszarze teorii w niewielkim stopniu rzutuje na politykę gospodarczą (...)

Michał Brzozowski, Joanna Siwińska-Gorzelak (2013/5, Artykuły, s. 669)

Fiscal Imbalances, Fiscal Rules and Sovereign Bond Yields (Nierównowaga budżetowa, reguły fiskalne i rentowność obligacji państwowych)

Wpływ deficytów budżetowych na rentowność obligacji państwowych to problem, który przyciąga uwagę zarówno badaczy, jak i polityków. Chociaż wyniki różnych badań na ten temat są zróżnicowane, większość ostatnich analiz wskazuje, że rosnące deficyty budżetowe zwiększają rentowność obligacji. Kwestią, której poświęcono mniej uwagi jest wpływ nierównowagi budżetowej na rentowność obligacji w (...)

Bogusław Fiedor (2013/2, Artykuły, s. 183)

Błędy rynku a błędy państwa - regulacja rynkowa versus regulacja publiczna

Artykuł rozpoczyna się od sformułowania dychotomii instytucjonalnej: niedoskonały rynek versus niedoskonałe państwo i w - w konsekwencji - przyjęcia założenia o powszechnej współzależności błędów rynku i błędów państwa. W zgodności z fundamentalną neoklasyczną przesłanką, celem regulacji publicznej nie jest zastępowanie rynku, lecz jego szeroko rozumiane usprawnianie w zakresie funkcji (...)

Aneta Hryckiewicz (2013/1, Artykuły, s. 31)

Interwencje rządowe w sektorze bankowym a stabilność sektora finansowego

Kryzysy finansowe na świecie wymuszają na instytucjach rządowych przeznaczenie rekordowej sumy pomocy finansowej w ratowaniu zagrożonych upadkiem systemów finansowych. Ostatnie szacunki z kryzysu 2007-2010 pokazują, że wysokość rządowych pakietów pomocowych na świecie może wynieść 100 bln dolarów. Co raz większą uwagę zwraca się na wpływ interwencji rządowych na funkcjonowanie sektora (...)

Dorota Janiszewska (2012/6, Artykuły, s. 765)

Ordoliberalne koncepcje naprawy kapitalizmu po Wielkim Kryzysie lat 1929–1933

Za najbardziej rozpowszechnioną odpowiedź na Wielki Kryzys lat 1929-1933 uznaje się idee Johna M. Keynesa i politykę New Deal wprowadzoną w Stanach Zjednoczonych przez prezydenta Franklina D. Roosevelta. Odpowiedzią intelektualną w Niemczech stał się nurt ordoliberalizmu, który szukał alternatywnej „trzeciej drogi” między kapitalizmem w wydaniu leseferystycznym a kolektywną gospodarką (...)

Marek Ratajczak (2012/3, Artykuły, s. 281)

Finansyzacja gospodarki

Finansyzacja jest pojęciem, które zadomowiło się już w literaturze zagranicznej, a które ciągle jeszcze stanowi relatywną nowość w Polsce. Celem artykułu jest próba przybliżenia tego pojęcia i głównych obszarów dyskusji z nim związanych. Analizie poddana została zarówno finansyzacja w wąskim znaczeniu, utożsamiana z rosnącym znaczeniem działalności finansowej w aktywności podmiotów (...)

Marcin Krawczyk (2009/5, Artykuły, s. 559)

Deficyt budżetu państwa i aktywność gospodarcza

Polityka fiskalna, która jest prowadzona za pomocą deficytu budżetowego budzi emocje, bo zdanie ekonomistów na jej temat jest podzielone. Ekonomiści dyskutują o tym, czy zwiększenie deficytu przyczyni się do pobudzenia aktywności gospodarczej.
Deficyt może powstać w wyniku zwiększenia zakupów państwa. Dyskusja toczy się wokół tego, czy zmiany wielkości zatrudnienia, produkcji oraz cen będą (...)

Marek A. Dąbrowski (2009/2, Miscellanea, s. 241)

Czy akumulacja rezerw dewizowych przez kraje Azji Wschodniej jest przejawem interwencjonizmu państwowego?

Liliana Jodkowska (2009/2, Miscellanea, s. 227)

państwo opiekuńcze a idea flexicurity

Wacław Wilczyński (2007/6, Artykuły, s. 755)

Dylematy polityki ustrojowej po 18 latach polskiej transformacji

Przełom roku 1989 otworzył Polsce drogę do demokracji i do gospodarki rynkowej. Spory o kształt ustroju gospodarczego okazały się jednak długotrwałe. Pryncypia neoliberalne starły się z koncepcjami socjaldemokratycznymi. Zrozumiałe, po ponad 40 latach totalitaryzmu nadzieje na natychmiastową poprawę sprzyjały postawom roszczeniowym a nie poszukiwaniu optymalnego ustroju gospodarczego. Po (...)

Michał Brzoza-Brzezina, Jacek Socha (2007/4, Artykuły, s. 491)

Sztywność nominalnych wynagrodzeń oraz jej wpływ na politykę pieniężną

Aby przetestować hipotezę sztywność płac nominalnych w dół w Polsce, wykorzystaliśmy dane z sondażu średnich i dużych przedsiębiorstw. Odkryliśmy względnie słabe wsparcie zniżkowej sztywności płac podczas analizy średniej całkowitej kompensacji w przedsiębiorstwie. Jednakże, ponieważ ten wynik może mieć wpływ na rotację pracy, proponujemy metodę eliminacji jego oddziaływania. Okazuje się (...)